Hussein Habasch (Kurdistan/Germany) is a poet from Afrin. He writes in Kurdish and Arabic. Some of his poems were translated to many languages: English, German, Spanish, French, Chinese, Turkish, Persian, Albanian, Uzbek, Russian etc. A selection of his poems has been published in an international poetry anthology. Habasch has more than ten books to his credit. He has participated in many festivals of poetry around the world.
English
Kurdish
IN A COMA
(On May 13, 2020, I had an operation to have a kidney stone removed. As a result of a medical error during anesthesia, I fell into a full coma for two consecutive days. But I miraculously survived. After I left the intensive care unit on the fourth day, I frantically wrote this text in Kurdish as if I was in a race against time.)
In a coma,
Your body is not yours
Your mind is not yours
Your brain is not yours
Your soul is not yours
Your being is not yours
Your dreams are not yours
Absolutely nothing is yours!
You are just a vulnerable bird,
Stumbling in his flight, like a blind who has lost his cane
In a fierce war against blindness.
In a coma,
You don’t know your name or your title
You don’t know your birth date or your age
You don’t know what time you are in or what day
You don’t know what month, what season
What year, what century you are in
Nothing has value in your eternally vast passivity.
In a coma,
You don’t feel the time!
No value for time nor for the clock
No value for the sunrise nor the sunset
No value for morning nor night
No value for light nor darkness
No value for fertility nor drought
No value for trees nor flowers
No value for a butterfly’s tenderness nor a bird’s flutter
No value for the clouds nor the blue sky...
In a coma, you are present
And your real presence is your absence
And getting lost in the abyss of nothingness
Without limbs nor legs nor strong feet!
In a coma,
You forget every day’s walking paths
Forget the road to the coffee shop
Forget the road to the bar
Forget the road to the workplace
Forget the road to the house
Forget your keychain
Forget your keys
Forget your door’s lock
Forget your library
Forget the smell of your books
Forget your notebooks and pens
Forget your poems
Forget your daily rituals
Forget your hat
Forget your coat
Forget your shirt
Forget if you are dressed or naked
No difference!
Forgetting is the mystery of a coma and its blessing.
In a coma,
Nothing has value but the oxygen tube which pumps air
to your lungs
And to the hoses which feed your body with medicines
And to the anesthetics that sedate the already sedated
No value but for the adhesive tapes on your chest which
measure your unfelt heartbeats.
No value but for the bed which they throw you into,
motionless.
Nothing indicates that you breathe.
Nothing indicates that you exist in existence.
In a coma,
You won’t feel pain even if it’s severe
You won’t fight your breath even if it’s a strong rattle
You won’t cry even if there is an obligatory reason to cry
You won’t love, and you won’t know why you won’t
You won’t cry, and you won’t know why you won’t
No astonishment
No outbursts
No amazement...
You look like a statue, sculpted from boredom,
Or an invisible icon in an abandoned church.
In a coma,
You are like those monkeys
That don’t see
Don’t hear
Don’t talk
And don’t understand their surroundings
Although
They remain real beings of flesh, blood and tears.
In a coma,
Your eyelids won’t flutter
Your cheeks won’t blush
Your forehead won’t lift up
Your eyelashes won’t blink
Your heart won’t beat
You won’t notice the sweat drop on your forehead
You won’t wipe the black blood stain from your neck
You will just fade away; your capabilities will vanish and
they will become less than an ash and lighter than dust.
Coma is a trick
A plot
A cave
A trap
Beware you don’t get stuck between its sharp teeth
And its fierce claws
Coma is stupidity!
How foolish your intention looks
When you attempt to step on its thresholds,
Trying to enter its vestibule
And its dark terrifying corridors.
In a coma,
Between alertness and absence,
You will probably speak as a great philosopher
Not like any other philosopher
Neither before nor after . . .
Wisdom after wisdom will come out
From your heavy tongue
And your hoarse throat
And your wounded pronunciation,
And your sore lips.
In a coma,
You are dead.
Yes, you are dead!
No one can wake you up
And give your body and soul their life back,
Except your lover’s tender hand
And her heart’s infinite music.
So, listen!
So, listen!
Listen with all your senses
And with all the remaining breath in your chest.
Then slowly, slowly you will open your eyes
And inevitably, you will wake up from your stupid coma.
16-17/5/2020
University Hospital in Bonn, Germany.
DI KOMAYÊ DE
"Di 13ê Gulana 2020an de min xwe amade kiribû ji bo operasyonekê ku kevirekî ji gurçika min derxînin, lê ji ber şaştiyeke bijîşkî ez du rojan li pey hev ketim komayê û bi zehmetiyeke mezin ji mirinê rizgar bûm. Piştî çar rojan ez ji beşê lênerîna giran derketim û min ev helbesta bi germahiya dilê xwe yê ku ji mirina teqez rizgar bûye nivîsand!"
Di komayê de
laşê te ne yê te ye,
hişê te ne yê te ye,
mejiyê te ne yê te ye,
giyanê te ne yê te ye,
kesayetiya te ne ya te ye
û xewnên te jî ne yên te ne...
Tu tenê wek balendeyekî bask şikestî yî,
nikarî li banî binêrî û bifirî,
yan wekî korekî
ku gopalê xwe winda kiribe
çep û rast lêdixe
û di tarîtiyê de digevizî.
Di komayê de
tu nav û paşnavê xwe nizanî.
Tu temen û rojbûna xwe jî nizanî.
Tu nizanî ku tu di kîjan rojê de yî
û dema demijmêrê jî tev tu nizanî.
Tu nizanî ku tu di kîjan mehê
û demsalê de yî.
Tu nizanî ku tu di kîjan salê de yî
û di kîjan sedsaliyê de dijî!
Nirxê tiştekî, ne tiştekî li bal te
di hemdemî û di vemirandina
te ya fireh de nîne!
Di komayê de
tu bi çaxê hest nakî!
Nirxê dem û demijmêrê
li bal te ne tiştek e.
Nirxê rojhilat û rojava
li bal te ne tiştek e.
Nirxê sibehê û êvarê
li bal te ne tiştek e.
Nirxê ronahî û tarîtiyê
li bal te ne tiştek e.
Nirxê zayinê û ziwabûnê
li bal te ne tiştek e.
Nirxê perperîkeke nazik
û firandina çûkeke delal
li bal te ne tiştek e.
Nirxê dar û kulîlkan
li bal te ne tiştek e.
Nirxê ewrên spî û asîmanê hişîn
li bal te ne tiştek e...
Di komayê de tu heyî,
belê tu heyî û hebûna te ya rast
di tinebûna te de yî!
Di komayê de
tu dê şivêleyên ku her roj tê re
derbas dibû ji bîr bikî.
Tu dê rêka meyxanê
û qehwexaneyê jî ji bîr bikî.
Tu dê rêka kar û malê ji bîr bikî.
Tu dê kilît û bendkilîtên xwe ji bîr bikî.
Tu dê deriyê mala xwe ji bîr bikî.
Tu dê pirtûkxaneya xwe ji bîr bikî.
Tu dê bêhna pirtûkên xwe ji bîr bikî.
Tu dê helbestên xwe ji bîr bikî.
Tu dê seqayên rojaneyên xwe ji bîr bikî.
Tu dê kumê xwe ji bîr bikî.
Tu dê kurtikê xwe ji bîr bikî.
Tu dê sekoyê xwe ji bîr bikî.
Tu dê hemu tiştên xwe yên giring ji bîr bikî.
Tu dê ji bîr bikî ku te îro kinc lixwe kirine
yan tu hîn tazî yî!
Lê belê, tu cûdahî ji bo wê
li bal te tune ye,
jibîrkirin razê komayê
ye
û xwediyê parastin û xwedîkirina wê ye!
Di komayê de
nirxê tiştekî tune ye
ji bilî ku hûrlûleya oksîjînê
ku herdu pişikên te
bi bayê pak, pak bike.
Ji bilî derziya bencê
ku ew êşa te ya vemirî rawestîne!
Ji bilî kovika bûrîdermên
ku laşê te ji nû ve jîn bike.
ku lêdana dilê te bipîve.
Ji bilî textê te yê xewê
ku xewmirina te ya kûr
û giran aram bike.
Tiştek destnîşan nake
ku hîn hinek hilm
di qirika te de heye!
Tiştek destnîşan nake
ku tu hîn jî dijî
û li ser caxa hebûnê yî!
Di komayê de
tu naêşî, çiqas êşa te mezin be jî,
tu naêşî.
Tu kelogirî nabî,
çiqas kelogiriya te bi hêz be jî,
tu kelogirî nabî.
Tu nagirî, çiqas mabest mezin be jî,
tu nagirî.
Tu hez nakî û tu nizanî çima?
Tu dijmantiyê nakî û tu nizanî çima?
Tu nefretê nakî û tu nizanî çima?
Ne nişkavî,
ne matmayîn
û ne jî kela dil
Tiştek li bal te nîne!
Tu wek peykerekî ku ji bêzarî û westandinê
hatibe afrandin xuya dikî,
yan wek nexşekî
ku di xaçexana rewanan de bî.
Tu dê wisa di navbera
erd û asîman de mîna
leylaneke sor li ba bibî.
Di komayê de
tu weke wî meymûnê
ku ew ne dibînî,
ne dibihîzî,
ne dipeyivî
û ne jî pêjna tiştekî
li derdora xwe dikî!
Lê tu dimînî,
giyanê te
û bêguman goştê te jî
dê li ser hestiyên te bimîne!
Di komayê de
çavên te napelitin,
rûyê te sor nabe,
aniya te bilind nabe,
bijangên te nalerizin,
dilê te lênade.
Di komayê de
tu dilopa xwêdanê
li ser rûyê xwe nabînî
û leka xwînê ya hişkbûyî
ji ser qirtika xwe paşnakî!
Tenê tu dê bibî bihurandin!
Hêza te dê ji xweliyê xwelîtir bibe
û ji tozê jî siviktir bibe...!
Tu dê bibî dûman û winda bibî.
Koma
Tepek e,
dahf,
xwepîngeh
û şikeft e...
Bila hayê te ji te hebe
xwe neke nav lep û diranên wê yên tûj.
Koma bêhişî ye,
û bila tu bizanibî ku çiqas niyeta te
dê bê hiş be gava ku tu bixwazî
derbasî derî û bihêrkên
wê yên tarî û bitirs, bibî.
Di komayê de
di navbera hişyarî
û nehişyariyê de,
tu dê wek fîlosofakî gewre
û giranbiha, bi şehrezayî bipeyivî!
Zanîn li pey zanînê
dê ji bin zimanê te yî giran,
ji gewriya te ya ji deng ketî,
ji gotina te ya brîndar
û ji lêvên te yên qurmiçandî biherike.
Di komayê de
tu mirî yî,
belê tu mirî yî
û tukes nikare te bibarêze
û jiyanê ji laşê te yê vemirî re vegerîne.
Tenê,
tenê,
tenê
destên nazik û dilovan yên yara te
û muzîka dilê wê dikarin te
te ji nû ve vegerînin jiyanê.
Ji hinava xwe, lê guhdarî bike,
baş lê guhdarî bike,
bi hemû hestên xwe
lê guhdarî bike,
herdem û herçax
lê guhdaaaarî bikeeee...
Hêdî, hêdî tu dê ji komayê rêzgar bibî.
16 -17. 05. 2020
Nexweşxaneya Zanîngeha Bonn ê
Translated by Muna Zinati