Latifa Nabizada ( Afganistan/ Österreich) Als die 1971 in Afghanistan geborene Latifa Nabizada noch keine zehn Jahre alt war, erlebte sie, wie die sowjetischen Truppen in ihr Heimatland einmarschierten. Sie ging zur Schule, war Klassenbeste und maturierte während des Afghanistankrieges. Im Alter von 17 Jahren bewarb sie sich – gemeinsam mitihrer Schwester – als Pilotin bei der Militärakademie. Ihre Erfahrungen zeichnete Nabizada in einem Buch auf. Unter dem Titel "Greif nach den Sternen, Schwester!" erschien ihre Biografie 2014 auf Deutsch. Nachdem die Angriffe der Taliban schlimmer wurden – auf ihr Auto wurde geschossen, ihr Haus verwüstet -, entschied sie, zu fliehen. Im Dezember 2015 kam sie mit Visum samt Tochter nach Österreich: Durch das Projekt "Wien als Zufluchtsstadt" erhielt sie das Stipendium "Writers in Exile".

Deutsch

Erinnerungen

Trotzdem bereute ich meine Enscheidung nicht.  Ich liebte meine neue Schule. Jeden Morgen vor Unterrichtsbeginn mussten wir zum Fahrengruß antrete. Wir standen auf, lagten die Hand aufs Herz und schmetterten die Nationalhymne: „Unser revolutionäres Vaterland ist nun in den Händen der Werktätigen. Das Erbe der Löwen gehört jetzt den Bauern. Das Zeitalter der Tyrannei ist vorbei., die Ära der Arbeiter ist gekommen.“ Es fehlte mir nicht an revolutionären Pathos.

Die Lehrer hatten mir erklärt, dass der Kommunismus eine gute Sache sei: Während im Kapitalismun ein paar Bonzen alles besäßen und der Rest der Bevölkerung unter Armut leide, würde im Kommunismus der Reichtum eines Landes auf das ganze Volk verteilt. Ob Arbeiter oder Fabrikdirektor: jeder bekäme denselben Anteil. Dieses Modell leuchtete mir sehr gerecht ein. Mein Vater schien zwar nicht sehr beeindruckt, wen ich dahein solche Reden schwang, aber er hielt sich mit Widerspruch zurück. Und ich konnte beim besten Willen nichts Verwertliches an der Idee des Teilens entdecken.

Ich empfand Dankbarkeit gegenüber den Soldaten, die nach Afghanistan gekommen waren, um uns imKamfp gegen verbrecherische Feudalherren und kapitalistische Ausbeuter zu unterstützen. In der Schule hörte ich nur Gutes über sie: dass sie für den Fortschritt eintreten. Und für Volksbildung, inbosondere die Bildung der Frauen. Das gefiel mir. Von den blutigen Kämpfen, die zu dieser Zeit in den Provinzen tobten, bekammen wir Elitschälerinnen in der Hauptstadt nicht mit.

Mein Ehrgeiz was so groß,dass ich unbedingt Klassenbeste werden wollte. Ich weiß nicht genau, woher ich diesen Willen dazu nahm. Vielleich hat sie mit der traumatischen Erfahrung meiner Mutter zu tun,die sich im Nachhinein dafür schämte,dass sie uns Kindern während der Zeit der Abwesenheit unseres Vaters so wenig hatte bieten können. Deshalb feuerte siemich und meine Schwestern an, uns in der Schule anzutreten. „Meine Kinder mussten Hunger leiden, weil ich keinen Beruf erlernt habe“, sagte sie uns. Wenn ihr nicht so enden wollt wie ich, müsst ihr der Schule euer Bestes geben.“ Das merkte ich mir gründlich.

In Mathematik war ich nicht so gut. Aber in allen anderen Fächeern glänzte ich, besonders in Dari.In meiner Freizeit begann ich, Gedichte zu schreiben, und ich traute mich sogar, sie bei öffentlichen Lesungen in der Schule vorzutreten. Das war damals so Mode. Ich verfasste patriotische Verse über meine Heimatland. Und über die Liebe. Sentimentale Liebeslyrik hat in unserem Land eine lange Tradition. Sie ist für afghanische Mädchen die einzige Möglichkeit, romatische Gefühle auszudrücken, die sonst komplett tabu sind. Prakischerweise, werden sie in Gedichtform nämlich abstrkt oder gar religiös interpretiert. Natürlich darf sich keine Entsprechung im realen Leben afür finden. Und die gab es in meinem Fall auch nicht: Mir jedenfalls gelang es, allein und ohne an eine bestimmte Oerson zu denken, in meinen Emotionen zu schwelgen. Eine reale Liebelei hingegen hätte meinen gesellschaflichen Tod bedeutet. Es wäre mir nicht in den Sinn gekommen, so etwas zu riskieren. 

Dari

خاطرات

-

بلاخرہ آمد دعوت نامہ از انتیاگو و من بہ فکر آن بودم کہ بتونم جلالی و مریم را با مادرم واگذارشوم بعد من برای ھر دو آنہا گفتم کہ باید ہر دوی شان از خانہ بیرون نشوند و مادرم را نیز ازین موضوع مطلع ساختم۔  بعد ہر ودودی آنہا یعنی جلالی و مریم خیلی با جرات برایم خندیدند و خوشحال شدند مخصوص مریم دوستش جلالی ھمراہ او زندگی می نماید و باھم مصروف بازی میشوند

وقتی بصورت مریم نگاہ می کردم احساس جگر خوانی عذاب وجدان می کردم۔ زیرا مریم باوجوداینکہ  با اطفال زیادی تیری و بازی می نمود باز ھم با نبود جلالی سخت احساس تنہائی می کرد ھمہشہ سوالاتی را ز ھر عضو خانوادہ می پرسید در رابطہ بہ خودش و مادرش ولی ھیچ کسی صادقہ و راست برایش جواب نمی داد و او حالا در سنی قرار دارد کہ سوالاتی بسیار زیادی در ذھنش وجود داردولی ھمہ و ھمہ جوابش رابی دروغ میدھند و ھدف این دروغ این است او زن بود مادرش تمام عمر رنج نبرد۔

۔ (۔ ۔ ۔ ) ۔

پرواز کردم بل لانجلس ۔ (۔ ۔ ۔ ) ۔  دردور مجبور بودم کہ پرواز را عوض کنم ( ۔ ۔ ۔ ( در بخش چک و کنترول من چمندانم را فراموش کردم۔

خواستم دوبارہ بروم و چمدانم را پیدا کنم ناگہان از پلہ برقی استفادہ کردم ولی اشتباہ یعنی بہ عوض اینکہ بالا بروم از پلہ کہ بطرف پائین حرکت می کند کوشش کردم ازین پلہ بالا بروم ون بار نخست این پلہ برقی را دوی دیدم و ھیچگاہ در افغانستان ندیدہ بودم۔ ھر چہ کوشش کردم ولی بالا شدہ نتوانستم۔ ھمگی بطرف من تماشا می کردند۔ ولی یک خانم دستم را گرفت و من را بہ پلہ برقی رھنمائی کرد بلاخرہ بالا رفتم و خوشبختانہ چمندانم را در یافتم ۔ (۔ ۔ ۔ ) ۔ ۔

بعد باید میرفتم بہ دروازہ ورودی بہ پرواز طیارہ مربوط بہ امریکا ۔ درین جا من   اصلا بلد نبودم کہ چطور وارد این در شوم چرا کہ در کاملا مشبہ مئی و ملان کہ خودش باز و بستہ میشد البتہ بطعر اتوحات۔ بعد من از یک آقا کہ فکر می کنم کہ پولیس باشد سوال کردم و کمک خواسستم کہ من را رھنمائی کند۔ آقا برویم خندید و تعجب کرد۔ بعد رفتیم و درئیشکل اتوحات باز شد۔ برایم خیلی جالب بود۔ گفتم: اے خدا ، چقدر فراوانی است۔!

بود و نابود فکر کردم کہ چقدر پیش رفت در جھان صورت گرفتہ در یک جا دروازہ کہ اتحات باز و بستہ می شوند و در جای دیگر گم زینہ برقی اتوحات بالا و پائین می شوند ولی افغانستان ھنوز در موردجنگ فکر می کند۔

ملاقات اولی من در امریکا: با نیرو ھائی ھوائی امریکا  'بود من' باشد ازدی ملاقات کردم کہ قرار بود کہ بزودی وارد افغانستان شوند۔ سربازان فکر می کردند کہ رفتن بہ افغانستان بہ خاطر یک ما جراحی روند و از من سوال کردند و فکر می کردند کہ گویا من مہتاب آمدہ ام وسوال کردند کہ در خیابان چہ قسم رفتار نمایند و با مردم افغانستان چگونہ رفتار نمایند۔من با کمہ تعجب جواب دادم کہ اولین چیزیکہ باید انجام بدھند احترام بہ دین اسلام است و بہ ھیچ عنوان باید بہ زنان افغانستان دست ندھند و بچشم شان نگاھکند۔ تعبج کردند و گفتند کہ خود تان ھمین لحظہ با ما دست بدادید۔ گفتم ، بلی! اما فرق دارد من بہ فرھنگ شما آشنائی کامل دارم ولی این را خیلی از زنان افغانستان نمی دانند ۔ (۔ ۔ ۔ ) ۔

در ھنگام پرواز در یکی کمپنی ھای ھوائی با خانم نداشتہ کہ یک خلجان امریکائی است ز من پرسید: فعلا کہ رژیم طالبان سقوط کردہ است زنان افغانستان ھم آزاد شدہ اند؟ ازین آزادی لذت می برند؟ بہ فکر فرواختم و با خود گفتم کردم کہ معنی این خانم چہ بود؟ و برداشت شان و آزادی چہ بود؟ آیا زنان افغانی واقعا آزاد ھستند؟ آیا جلالی و مریم یک روز آزاد خوھند بود؟آیا ملالی و مریم مانند این خانم کہ ھمیں حالا وارد بیفک ھوستن رو می شود آزاد خواھند بود ، من شک داشتم۔